Tết Trung thu được diễn ra vào Rằm tháng 8 âm lịch hàng năm. Không chỉ là Tết dành cho trẻ em. Đây còn là dịp để mọi người quây quần, đoàn viên sau thời gian đi xa làm ăn.
Trung thu là giữa mùa thu. Tết Trung thu như tên gọi rơi vào Rằm (ngày 15) tháng Tám âm lịch. Trong khoảng xưa, đây được xem là ngày lành, tháng tốt để tiên lượng mùa màng và cũng là dịp vui chơi của trẻ nhỏ.
Theo đấy, người xưa luôn cho rằng với mối liên hệ giữa cuộc sống và vầng trăng. Trăng tròn và trăng khuyết, niềm vui nỗi buồn, sự sum hiệp, đoàn tụ hay chia ly. Cũng từ đấy trăng tròn là tượng trưng của sum họp và Tết Trung thu cũng được gọi là Tết đoàn viên.
Tết Trung Thu theo Âm lịch là ngày Rằm tháng 8 hằng năm. Đây đã trở thành ngày tết của trẻ em, còn được gọi là Tết trông Trăng hay Tết hoa đăng. Trẻ em rất mong đợi được đón tết này vì thường được người lớn tặng đồ chơi. Thường là đèn ông sao, mặt nạ, đèn kéo quân, tò he, … và được ăn bánh nướng, bánh dẻo.
Tết Trung thu (Mid-Autumn Festival)
Nguồn gốc Tết Trung thu
Tết trung thu bắt nguồn từ thời nhà Chu (1045 – 221 TCN)
Các hoàng đế Trung Quốc cổ đại đã tôn thờ mặt trăng vào mỗi mùa thu. Họ tin rằng làm như vậy sẽ mang lại cho họ một vụ mùa bội thu vào năm sau.
Phong tục cúng tế cho mặt trăng bắt nguồn từ việc thờ nữ thần mặt trăng. Và được ghi lại rằng các vị vua đã hiến tế cho mặt trăng vào mùa thu trong thời Tây Chu (1045 – 770 TCN).
Thuật ngữ “Trung thu” xuất hiện lần đầu tiên trong cuốn sách Nghi thức Chu (周礼). Được viết trong Thời Chiến Quốc (475 – 221 trước Công nguyên). Nhưng tại thời điểm đó, thuật ngữ này chỉ liên quan đến thời gian và mùa vụ; lễ hội không tồn tại vào thời điểm đó.
Sự tích tết trung thu từ thời Tây Hán (Trung Quốc)
Hậu Nghệ là một người bất tử, trong khi đó Hằng Nga là một tiên nữ xinh đẹp sống ở Thiên Đình và phục vụ cho Tây Vương Mẫu. Cả hai người là vợ chồng. Sắc đẹp của Hằng Nga và sự bất tử của Hậu Nghệ đã làm cho một số vị thần tiên khác ghanh ghét. Họ đã vu oan một tội lỗi phạm thiên quy cho Hậu Nghệ trước mặt Vua Nghiêu. Từ đó, Hằng Nga và Hậu Nghệ bị đuổi khỏi hoàng cung và phải sống cuộc đời thường dân. Từ đó, cuộc sống làm lụng, săn bắn đã làm cho chàng Hậu Nghệ trở thành một xạ thủ có tiếng trong dân gian.
Bấy giờ, có 10 mặt trời cùng tồn tại, cứ một mặt trời thì chiếu một ngày. Tuy nhiên, tai họa ập đến, một ngày kia cả 10 mặt trời cùng xuất hiện và thiêu cháy hầu hết sinh linh trên mặt đất. Trước hoàn cảnh “ngàn cân treo sợi tóc” trên, Vua Nghiêu đã sai Hậu Nghệ bắn rơi 9 mặt trời chỉ để một cái lại mà thôi. Chàng Hậu Nghệ đã hoàn thành sứ mạng xuất sắc.
Để đáp lại, Vua Nghiêu đã cho chàng một viên thuốc trường sinh bất lão và dặn rằng “hãy bắt đầu cầu nguyện và ăn chay trong một năm sau đó mới được uống”. Hậu Nghệ làm theo, chàng đem viên thuốc về nhà và giấu nó ở cái rui trên nóc nhà và tự khổ luyện tinh thần. Được khoảng nửa năm, Vua Nghiêu mời chàng đến kinh thành “chơi” . Hằng Nga ở nhà thì bỗng lưu ý đến một vật sáng lóng lánh trên mái nhà và phát hiện ra viên linh dược. Sau đó nàng đã uống ngay viên thuốc, cũng đúng lúc Hậu Nghệ vừa về đến. và ngay tức khắc chàng đã biết chuyện gì đã xảy ra. Nhưng tất cả đã quá muộn, Hằng Nga bắt đầu bay về trời.
Với chiếc nỏ trong tay, Hậu Nghệ đuổi theo Hằng Nga. Nhưng đi được đến nửa đường thì thần Gió đã cản chàng lại mặc cho nàng tiên nữ xinh đẹp kia bay đến mặt trăng. Khi vừa đến nơi Hằng Nga bỗng không thở được và viên thuốc bỗng văng ra. Kể từ đó, Hằng Nga mãi ở trên mặt trăng không thể nào trở lại. Truyền thuyết còn kể lại rằng nàng đã kêu gọi những con thỏ ở mặt trăng tạo ra viên thuốc giống như vậy để nàng có thể quay về với người chồng ngày đêm mong nhớ. Nhưng tất cả đều vô dụng.
Trong khi đó, ở dương thế, sự mong nhớ và nỗi hối hận ngày đêm cồn cào Hậu Nghệ. Cuối cùng, chàng xây một lâu đài trong mặt trời và đặt tên là “Dương”. Trong khi đó thì Hằng Nga cũng xây một lâu đài tương tự đặt tên là “Âm”. Cứ mỗi năm một lần, vào ngày rằm tháng 8, hai người được đoàn viên trong niềm hân hoan hạnh phúc. Chính vì thế mà mặt trăng luôn thật tròn và thật sáng vào ngày này như đê nói đến niềm vui, sự hân hoan khi được gặp mặt người thân.
Đây là tài liệu có trong truyền thuyết Trung Quốc khá phổ biến ở thời Tây Hán (206 TCN – 24 SCN).
Theo những nhà khoa học, Tết Trung thu ở Việt Nam có từ thời xa xưa, đã được in trên mặt trống đồng Ngọc Lũ. Theo văn bia chùa Đọi năm 1121 thì từ đời nhà Lý, Tết Trung thu đã được chính thức tổ chức ở đế đô Thăng Long với những hội đua thuyền, múa rối nước và rước đèn. Đến đời Lê – Trịnh thì Tết Trung thu đã được diễn ra vô cùng xa hoa trong phủ Chúa.
Những truyền thuyết được lưu truyền trong dân gian về nguồn gốc ra đời của ngày Tết Trung thu như: Sự tích chị Hằng Nga, sự tích chú Cuội, sự tích Thỏ Ngọc… Không chỉ ở Việt Nam, Trung Thu còn là ngày lễ của nhiều quốc gia Châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc…
Ý nghĩa Tết Trung thu
Vào tết trung thu. Theo phong tục người Việt, người lớn thường chuẩn bị mâm cỗ (bánh, trái…) dâng lên cúng tổ tiên, những người đã từ trần. Sau ấy, tất cả những thành viên trong gia đình đều quây quần bên nhau cùng phá cỗ, thưởng trăng.
Người Việt cũng thường mượn ngày này để tỏ lòng hiếu kính với ông bà, cha mẹ bằng những món quà, các lời thăm hỏi.
Ngày này cũng được xem là Tết Thiếu nhi. Trẻ thơ các vùng miền trên cả nước được rước đèn, phá cỗ, xem múa lân, ngắm trăng… cùng bạn bè.
Theo quan điểm của người xưa. Tết Trung thu còn là dịp để người ta ngắm trăng tiên lượng mùa màng và vận mệnh quốc gia.
Nếu trăng thu màu vàng thì năm ấy sẽ trúng mùa tằm tơ, nếu như trăng thu màu xanh hay lục thì năm đó sẽ mang thiên tai và nếu như trăng thu màu cam thuần khiết thì đất nước sẽ hưng thịnh trị.
Việt Nam là một nước nông nghiệp nên nhân lúc tháng Tám gieo trồng đã xong, thời tiết dịu đi, là lúc “muôn vật thảnh thơi”. Mọi người mở hội cầu mùa, ca hát vui chơi Tết Trung Thu.
Người Hoa và người Việt đều mua những mẫu hộp bánh trung thu đẹp để dâng lên gia tiên, biếu người thân, và đãi khách. Điểm chung kế tiếp là người Hoa và người Việt đều tổ chức rước đèn trong đêm trung thu.
Bài viết Tết Trung Thu – Sự tích và nguồn gốc tết trung thu đã xuất hiện đầu tiên vào ngày In Long Gia.
source https://inlonggia.com/tet-trung-thu-su-tich-va-nguon-goc-tet-trung-thu/
Nhận xét
Đăng nhận xét